Τι είναι η κατάθλιψη;
Η κατάθλιψη είναι μία διαταραχή στην οποία παρουσιάζεται μειωμένη διάθεση και ενασχόληση με καθημερινές δραστηριότητες, έντονα αρνητικά συναισθήματα και αρνητικές σκέψεις. Πολλοί άνθρωποι βιώνουν καταθλιπτικά συμπτώματα χωρίς να το καταλαβαίνουν οι ίδιοι ή οι γύρω τους με αποτέλεσμα να ζουν μια ζωή χωρίς απόλαυση και με σημαντικές δυσκολίες ως προς τον εαυτό τους ή τους γύρω τους. Τα συμπτώματα μπορεί της κατάθλιψης περιλαμβάνουν τη συνεχή αίσθηση θλίψης, την απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που παλιά παρείχαν ευχαρίστηση, την απώλεια ενέργειας, τη δυσκολία στη συγκέντρωση, τις αλλαγές στον ύπνο και την όρεξη, την αυτοαπομόνωση από τους άλλους, και σκέψεις αυτοκτονίας. Οι άνθρωποι που πάσχουν από κατάθλιψη συνήθως αισθάνονται βαθιά θλιμμένοι, απομονωμένοι και έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση. Η κατάθλιψη μπορεί να επηρεάσει την καθημερινή ζωή του ατόμου και να του προκαλέσει προβλήματα στην εργασία, τις σχέσεις και την υγεία.
Απο τι προκαλείται η κατάθλιψη;
Η κατάθλιψη προκαλείται από ποικίλους παράγοντες. Κληρονομικότητα, Αλκοόλ ή κατάχρηση ουσιών, απώλειες, μεγάλες ή σημαντικές αλλαγές στη ζωή ενός ανθρώπου μπορεί να προκαλέσουν καταθλιπτικά συμπτώματα. Έχει αποδειχθεί ότι η ενασχόληση με το άγχος, ο συνεχής θυμός, η ανησυχία και το stress αυξάνουν τα επίπεδα της καταθλιπτικής διάθεσης. Επιπλέον, η επίτευξη της τελειότητας καθώς και η δυσκολία του να μπορέσει κάποιος να επιτύχει όσα επιθυμεί και ονειρεύεται μπορεί να οδηγήσουν στην κατάθλιψη. Επιπρόσθετοι παράγοντες μπορεί να είναι τραυματικά γεγονότα, ορμονικές διαταραχές ή συγκεκριμένες ασθένειες που συνδέονται με την κατάθλιψη.
Τι μπορώ να κάνω για την κατάθλιψη;
Για να αντιμετωπιστεί η κατάθλιψη θα πρέπει το πρόσωπο που βιώνει αυτά τα δύσκολα συμπτώματα να απευθυνθεί σε έναν ψυχολόγο εξειδικευμένο στην Γνωσιακή Συμπεριφοριστική Ψυχοθεραπεία ή σε έναν Ψυχίατρο ώστε να μπορέσει να κατανοήσει αν οι δυσκολίες που νιώθει είναι μέρος της κατάθλιψης ή δεν πληρούν κλινικά συμπτώματα και είναι μέρος κάποιας άλλης δυσκολίας.
Πέρα από την ψυχοθεραπεία η κατάθλιψη σε πρώτο βαθμό αντιμετωπίζεται με ενεργή συμμετοχή του ατόμου σε καθημερινές δραστηριότητες και τομείς που προσφέρουν θετικά συναισθήματα. Η άσκηση, η καλή διατροφή και ο καλός ύπνος είναι βασικά κομμάτια που είναι σημαντικό να ενισχυθούν όταν ένα άτομο βιώνει καταθλιπτικά συμπτώματα. Έρευνες έχουν αποδείξει ότι τα άτομα με κατάθλιψη παρουσιάζουν απόσυρση και παραίτηση από δραστηριότητες που πριν προσέφεραν θετικά συναισθήματα. Σημαντικός παράγοντας, λοιπόν, στην ενίσχυση των θετικών συναισθημάτων είναι και η ενασχόληση με δραστηριότητες που προσφέρουν ευχαρίστηση. Πολλοί άνθρωποι με κατάθλιψη δεν βρίσκουν ευχαρίστηση σε δραστηριότητες που προηγουμένως έδιναν χαρά επομένως θα πρέπει να ζητήσουν βοήθεια από έναν ειδικό ψυχολόγο ώστε να γίνει ένα πλάνο θεραπείας και να επιτευχθεί η λειτουργικότητα σε καθημερινό επίπεδο και η επιτυχής επανένταξη στην καθημερινότητα χωρίς συμπτώματα.
Ποιά είναι τα κύρια συμπτώματα της κατάθλιψης;
-
Συναισθηματική κατάπτωση: Αίσθηση θλίψης, έντονος θυμός, αδιαφορία και απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που παλιά ήταν απολαυστικές.
-
Απώλεια ενέργειας: Εξάντληση, κόπωση και αδυναμία ανταπόκρισης σε καθημερινές εργασίες ακόμη και σε βασικές ανάγκες όπως λούσιμο, περιποίηση εαυτού ή καθάρισμα στο σπίτι.
-
Αλλαγές στον ύπνο: Υπερβολικός ύπνος ή αυξημένη δυσκολία στον ύπνο.
-
Αλλαγές στην όρεξη: Αύξηση ή μείωση της όρεξης, που μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγές στο βάρος σας.
-
Απώλεια ενδιαφέροντος και ηδονής σε οποιαδήποτε δραστηριότητα υπήρχε απόλαυση παλιά. Μπορεί να υπάρχει και έντονη ευερεθιστότητα σε δραστηριότητες που παλιά προκαλούσαν χαλάρωση.
-
Δυσκολία στη συγκέντρωση: Δυσκολία στην συγκέντρωση και ολοκλήρωση εργασιών, λήθη και δυσκολία να ληφθούν αποφάσεις.
-
Αυξημένος αυτοκαταλογισμός: Συναισθηματική αυτοκατανάλωση, αυτοκατηγορίες και αρνητικές σκέψεις για τον εαυτό.
-
Κοινωνική απομόνωση: Απομάκρυνση από τους φίλους και την οικογένεια, απώλεια ενδιαφέροντος για κοινωνικές δραστηριότητες.
-
Σωματικά συμπτώματα: Μπορεί να περιλαμβάνουν πονοκέφαλο, προβλήματα με τον πεπτικό σας σύστημα, πόνους στο στήθος και άλλα φυσικά συμπτώματα.
Ποιά είναι η πιο αποτελεσματική θεραπεία για την κατάθλιψη;
Σύμφωνα με την βιβλιογραφία αλλά και τους υπεύθυνους οργανισμούς υγείας σε χώρες όπως το Ην. Βασίλειο και η Ην. Πολιτείες Αμερικής αλλά και σύμφωνα με Ευρωπαικούς οργανισμούς, η πρώτη ψυχοθεραπευτική μέθοδος για την αποτελεσματική θεραπεία της κατάθλιψης αποτελεί η Γνωσιακή Συμπεριφοριστική θεραπεία (CBT).
Λόγω του οτι η κατάθλιψη μπορεί να προκύψει στον καθένα και δεν είναι κάτι που μπορούμε να ελέγξουμε, στην ψυχοθεραπεία εξετάζουμε όσα μπορούμε να ελέγξουμε για να ζήσουμε μία περισσότερο υγειή καθημερινότητα. Στην θεραπεία ενισχύεται και επανεξετάζεται η συμπεριφορά, ο τρόπος σκέψεις αλλά και οι συνήθειες που διατηρούν την κατάθλιψη, και δημιουργούνται καινούριοι πιο λειτουργικοί τρόποι που κάνουν την καθημερινότητα πιο ευχάριστη. Η Γνωσιακή Συμπεριφοριστική θεραπεία έχει αποδειχθεί οτι βοηθά αποτελεσματικά στην κατάθλιψη και αποτελεί την πιο σύντομη και αποτελεσματική μέθοδο θεραπείας στα άτομα που υποφέρουν.
Η ψυχοθεραπεία μπορεί να προσφερθεί είτε δια ζώσης είτε online ανάλογα με την προτίμιση και την ευελιξία.